Cruising over de Bosporus en de Dardanelles

Een zeedag vandaag en als het goed is één waarop veel te zien is. We verlaten de Zwarte Zee via de Bosporus, varen dus weer langs Istanbul en gaan dan via de Zee van Marmara en de Dardanellen richting Mykonos.

Al om half 8 sta ik op ons balkonnetje met het fototoestel in de aanslag. We zijn juist de Bosporus opgevaren, de loods is aan boord gekomen en het zonnetje probeert voorzichtig door de wolken heen te breken.

De Bosporus verbindt de Zee van Marmara met de Zwarte Zee. Aan weerszijden van het zuiden van de zeestraat ligt Istanbul. Op zijn smalst meet de Bosporus 698 meter. De lengte bedraagt 32 kilometer. De diepte varieert van 36 tot 124 meter. Bij uitbreiding wordt de hele verbinding tussen de Middellandse Zee en de Zwarte Zee wel Bosporus genoemd, Dat is dus inclusief de Zee van Marmara en de Dardanellen. De totale afstand tussen beide zeeën is 164 zeemijl ofwel circa 304 kilometer. Het gebied aan de noordkant van de Bosporus ligt in Europa, de zuidelijke kant Azië.

Het vrije scheepvaartverkeer door de Bosporus (inclusief de Zee van Marmara en de Dardanellen) is steeds van groot belang geweest voor de grote mogendheden, met name voor Rusland, dat slechts weinig toegang heeft tot de wereldzeeën. De Bosporus is zelfs de enige route die het gehele jaar toegankelijk is. De noordelijke routes zijn immers in de winter bevroren. Hoewel de Bosporus tot het Turkse territorium behoort, is internationaal overeengekomen dat onschuldige doorvaart voor alle mogendheden geoorloofd is. Het verdrag waarin dit vastgelegd is, het verdrag van Montreux werd in 1936 getekend door, onder andere, de regeringen van Turkije, de Sovjet-Unie, Roemenië, Engeland, Frankrijk en Japan. De Verenigde Staten hebben dit verdrag niet ondertekend. De vrije doorvaart van niet-militaire schepen werd gegarandeerd, tenzij Turkije in oorlog was met de landen onder welke vlag het schip voer. Aan marineschepen werden wel beperkingen opgelegd. Hierbij moet worden opgemerkt dat Turkije lid is van de NAVO, vanouds een vijand van Rusland.

Vooralsnog is het nog enigszins grijs buiten, ook lijkt het alsof het een beetje nevelig is. Niet zo goed voor de foto's, maar gelukkig hebben we ons balkon wel aan de goede kant want bakboordzijde heeft de zon in de lens. We zien het eerste deel niet zoveel scheepvaart, enkele vissers en de loodsboot die blijkbaar het hele eind blijft meevaren.

In 1938 voeren ongeveer 4500 schepen door de Bosporus met een totale lading van 7,5 miljoen ton. Het scheepsverkeer is sindsdien sterk toegenomen; in 2005 waren het er bijna 55.000 met ruim 140 miljoen ton lading. Het aandeel van de schepen met een gevaarlijke lading werd op 10.000 berekend. Veel Russische aardolie wordt geëxporteerd in tankers via deze smalle zeeroute. De Turkse regering heeft de plicht de schepen door te laten, maar kan veiligheidseisen stellen zoals het gebruik van een loods en de beperking opleggen dat grote schepen alleen in daglicht mogen varen door de zeestraten en de Zee van Marmara. Om de drukke scheepvaartroute te ontlasten werd in 2011 een plan bekendgemaakt om het Istanbulkanaal aan te leggen. Als de plannen ten uitvoer worden gebracht, zal het nieuwe kanaal voor 2023 in gebruik worden genomen.

De werkzaamheden voor een nieuwe brug over de Bosporus.

Ik kijk natuurlijk ook uit of we weer dolfijnen zien en ja hoor, een poosje worden we begeleid door een eenzame dolfijn. Dat blijft ook de enige die we vandaag zien.

Het kasteel van Roemelië, ook wel het Fort van Europa genoemd, ligt in het district Sarıyer van Istanbul op een heuvel aan de Europese kant van de stad. Het fort werd ontworpen door de Ottomaanse ingenieur Müslihiddin in opdracht van Sultan Mehmet II en werd gebouwd tussen 1451 en 1452, vlak voor de inname van Constantinopel. Het kasteel heeft drie grote torens, 1 kleine en nog 13 wachttorens. De drie grote torens zijn elk zo'n 22 meter hoog. Ook is er in het fort een klein amfitheater. Sinds 1960 is het fort een openluchtmuseum en worden er concerten en festivals gehouden. 

En dan zijn we al weer in Istanbul.

Het Topkapi paleis vanaf het water gezien.

De loods wordt weer van boord gehaald en we mogen op eigen kracht onze weg vervolgen over de Zee van Marmara. Een binnenzee tussen Europa en Azië, die deel uitmaakt van de verbinding tussen de Zwarte Zee en de Middellandse Zee. In het noorden vormt de Bosporus de verbinding met de Zwarte Zee en in het zuidwesten de Dardanellen die met de Egeïsche Zee. De zee ligt geheel op Turks grondgebied. De oppervlakte van de Zee van Marmara bedraagt 11.500 km² en de grootste diepte 1261 meter. In de oudheid werd de zee Propontis genoemd. Haar huidige naam ontleent de zee aan het eiland Marmara, dat die naam draagt vanwege het marmer dat er gewonnen wordt.

Al met al hebben we hier een kleine 2 uur voor nodig gehad. Hoog tijd voor een kop koffie en een ontbijtje. We besluiten vandaag het buffetrestaurant over te slaan en direct naar Café Al Bacio te gaan. Ik heb eerder gezien dat ze 's morgens lekkere gevulde croissants, koffiekoeken, chocoladebroodjes en Berliner bollen hebben liggen. 5 minuten later zitten we dan ook beiden - voorzien van koffie en thee - met een werkelijk heerlijk romige Berliner bol voor onze neus. Dat is wel een erg lekker ontbijt!

Zoals we gewend zijn wordt er wat gelezen en gepuzzeld en onderwijl houden we in de gaten waar we varen. Het is prachtig weer geworden en na een lichte lunch besluiten we dan ook terug te gaan naar ons balkon voor de doorvaart van de Dardanellen, een zeestraat in het noordwesten van Turkije. Ze werd voorheen ook wel de Hellespont genoemd, naar de Griekse mythologische figuur Helle. De zeestraat vormt een deel van de verbinding tussen de Zwarte Zee en de Middellandse Zee, en scheidt het Europese van het Aziatische deel van Turkije. In het noorden loopt het water van de Zee van Marmara in de Dardanellen; in het zuidoosten komt de Dardanellen uit in de Egeïsche Zee. De Dardanellen is ongeveer 65 kilometer lang. Aan de noordwestkant ervan ligt het schiereiland Gallipoli, dat tot Europa behoort.

Dit is echt wat men noemt "scenic cruising".

We naderen de stad Cannakkale. Tegenover Cannakkale zien we Kilitbahir Castle,  een fort aan de westzijde van de Dardanellen. In Cannakkale zelf ligt ook een fort. De twee kastelen zijn gebouwd door Sultan Mehmet in 1463 om controle te hebben op de zeestraat op het  smalste punt.

We naderen het eind van de Dardanellen en passeren het schiereiland Gelibolu. Tijdens de Slag om Gallipoli die plaatsvond tijdens de Eerste Wereldoorlog 1915-1916, verdedigde Turkse troepen onder het bevel van Mustafa Kemal (Ataturk) de regio tegen de vijand, de Geallieerden. Ter nagedachtenis aan de bijna 500.000 doden en gewonden die bij deze Slag vielen, is er op het schiereiland Gelibolu een nationaal park aangelegd met gedenktekens en monumenten in een natuur rijke omgeving.

Het wordt koud op het balkon, we voelen de temperatuur dalen. Maar al met al hebben we vandaag een mooie dag gehad en veel gezien. Weer eens iets anders dan midden op zee varen.

We hebben vanavond weer gereserveerd in Ocean Liners. We hebben een vrij late boeking om 20.30 uur, maar dat komt goed uit omdat we dan op ons gemak naar de show van 19.00 uur kunnen. Een zangeres vanavond, Jayne Curry. Een Engelse met de daarbij behorende typische engelse humor en een dijk van een stem. Ze zingt een aantal bekende nummers van bekende zangeressen als Whitney Houston, Shirley Bassey, Tina Turner, alsook een aantal bekende musicalsongs. Een goede show.

We gaan naar de wijnbar voor een aperitief en melden ons keurig op tijd in het franse restaurant. Zoals gewoonlijk gaan we van start met een amuse. Garnalen in dit geval met een of ander smaakmakertje. Een lekkere start.

Ik ga vanavond van start met de tomaat mozarella salade, welke in dit restaurant anders dan anders wordt gepresenteerd. Met Granny Smith, met meloen en balsamico-azijn. Anders, maar wel lekker.

Manlief neemt het traag gegaarde buikspek. Dit komt met een puree van pastinaak, gecarameliseerde appeltjes en een jus van calvados. Het bord wordt nog net niet schoon gelikt!

Er staat Chateaubriand op de kaart en die is eigenlijk altijd overal voor twee, dus ook hier. Geen probleem, dan gaan we samen aan het vlees. Een en ander wordt vrij simpel geserveerd, met verschillende groentjes en we verkiezen de cabernetsaus boven de bearnaise. Meer moet het niet zijn.

Geen dessert vanavond, maar een kopje koffie met friandises. Het is tegen 11.00 uur als we het restaurant verlaten, meteen door naar bed. Morgen een hopelijk zonnige dag op Mykonos.